Du lịch vũ trụ (Space Tourism) là một lĩnh vực mới nổi trong ngành công nghiệp vũ trụ, tập trung vào việc cung cấp cơ hội cho công chúng trải nghiệm du hành vào không gian vì mục đích giải trí, khám phá và trải nghiệm cảm giác độc đáo của môi trường vũ trụ.
Hiện tại, du lịch vũ trụ vẫn đang ở giai đoạn sơ khai và chủ yếu giới hạn ở những cá nhân cực kỳ giàu có. Các loại hình du lịch vũ trụ đang được phát triển bao gồm:
- Chuyến bay cận quỹ đạo (Suborbital Flights): Hành khách được đưa lên độ cao khoảng 80-100 km, trải nghiệm vài phút trong tình trạng không trọng lượng và ngắm nhìn đường cong của Trái Đất trước khi trở về. Các công ty như Virgin Galactic đang phát triển loại hình này.
- Chuyến bay quỹ đạo (Orbital Flights): Hành khách bay vòng quanh Trái Đất trên quỹ đạo, có thể lưu trú trong vài ngày hoặc lâu hơn. SpaceX đã thực hiện các chuyến bay quỹ đạo chở khách tư nhân lên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
- Du lịch Mặt Trăng và xa hơn: Đây là mục tiêu dài hạn, với các kế hoạch đưa du khách lên Mặt Trăng hoặc thậm chí các hành tinh khác trong tương lai.
Ứng dụng của du lịch vũ trụ (hiện tại và tiềm năng):
- Trải nghiệm độc đáo và cá nhân: Cung cấp một trải nghiệm phi thường và khó quên cho những người có khả năng chi trả, mang đến cơ hội nhìn nhận Trái Đất từ một góc độ hoàn toàn mới và trải nghiệm cảm giác không trọng lượng.
- Thúc đẩy sự phát triển công nghệ vũ trụ: Nhu cầu về du lịch vũ trụ tạo động lực cho các công ty nghiên cứu và phát triển các công nghệ vũ trụ tiên tiến hơn, an toàn hơn và chi phí hiệu quả hơn, bao gồm tàu vũ trụ tái sử dụng, hệ thống hỗ trợ sự sống và các dịch vụ liên quan.
- Truyền cảm hứng và nâng cao nhận thức về vũ trụ: Du lịch vũ trụ có thể khơi dậy sự quan tâm của công chúng đối với khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), đồng thời nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc khám phá và bảo vệ hành tinh của chúng ta.
- Mở ra thị trường kinh tế mới: Tạo ra một thị trường mới với tiềm năng tăng trưởng lớn, bao gồm các dịch vụ vận chuyển, lưu trú, đào tạo, giải trí và các sản phẩm liên quan đến du lịch vũ trụ.
- Nghiên cứu khoa học và y sinh: Các chuyến bay du lịch vũ trụ có thể cung cấp cơ hội nghiên cứu về tác động của môi trường vũ trụ lên cơ thể con người trong điều kiện thương mại, bổ sung cho các nghiên cứu trên các phi hành gia chuyên nghiệp.
- Ứng dụng tiềm năng trong vận chuyển siêu tốc trên Trái Đất: Một số công nghệ phát triển cho du lịch vũ trụ, đặc biệt là các hệ thống tàu vũ trụ cận quỹ đạo, có tiềm năng được ứng dụng để vận chuyển hành khách với tốc độ cực nhanh giữa các địa điểm xa xôi trên Trái Đất trong tương lai.
Tuy nhiên, du lịch vũ trụ hiện tại vẫn đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm chi phí rất cao, rủi ro an toàn, và các quy định pháp lý chưa hoàn thiện. Mặc dù vậy, với sự tiến bộ của công nghệ và sự tham gia của nhiều công ty tư nhân, du lịch vũ trụ được kỳ vọng sẽ trở nên phổ biến hơn và có nhiều ứng dụng hơn trong tương lai.

