Bảo vệ mạng Wi-Fi của bạn khỏi sự xâm nhập là vô cùng quan trọng để đảm bảo an toàn thông tin cá nhân và tốc độ mạng. Dưới đây là các bước từ A-Z để bảo vệ mạng Wi-Fi của bạn:
A. Thay đổi mật khẩu Wi-Fi mặc định và định kỳ
- A1. Mật khẩu mặc định: Router của bạn thường đi kèm với mật khẩu Wi-Fi và mật khẩu đăng nhập quản trị mặc định. Đây là điểm yếu lớn nhất. Thay đổi ngay lập tức mật khẩu Wi-Fi của bạn.
- A2. Tạo mật khẩu mạnh:
- Độ dài: Tối thiểu 12-16 ký tự. Càng dài càng tốt.
- Độ phức tạp: Kết hợp chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt (ví dụ:
!@#$%^&*). - Độc nhất: Không sử dụng thông tin cá nhân dễ đoán (ngày sinh, tên, số điện thoại) hoặc các từ/cụm từ phổ biến.
- Thay đổi định kỳ: Thay đổi mật khẩu Wi-Fi ít nhất mỗi 6 tháng một lần, hoặc bất cứ khi nào bạn nghi ngờ có sự xâm nhập.
- A3. Thay đổi mật khẩu đăng nhập router: Mật khẩu để truy cập vào trang quản lý router (ví dụ:
admin/admin) cũng phải được thay đổi ngay lập tức sang một mật khẩu mạnh và duy nhất.
B. Sử dụng giao thức bảo mật Wi-Fi mạnh nhất (WPA3 hoặc WPA2)
- B1. Tránh WEP và WPA: Các chuẩn bảo mật cũ như WEP và WPA đã lỗi thời và rất dễ bị bẻ khóa. Nếu router của bạn vẫn đang sử dụng chúng, hãy thay đổi ngay.
- B2. Ưu tiên WPA3: Đây là chuẩn bảo mật Wi-Fi mới nhất và an toàn nhất hiện nay. WPA3 cung cấp khả năng mã hóa mạnh mẽ hơn và bảo vệ hiệu quả chống lại các cuộc tấn công dò tìm mật khẩu (brute-force attacks).
- B3. WPA2-PSK (AES) là lựa chọn tốt tiếp theo: Nếu router và thiết bị của bạn chưa hỗ trợ WPA3, hãy đảm bảo bạn đang sử dụng WPA2-PSK (Personal) với mã hóa AES. Tránh WPA2-TKIP vì nó yếu hơn.
C. Ẩn tên mạng Wi-Fi (SSID)
- C1. Ẩn SSID: Bằng cách ẩn tên mạng Wi-Fi (SSID), mạng của bạn sẽ không hiển thị trong danh sách các mạng khả dụng. Người dùng muốn kết nối sẽ phải nhập cả tên mạng (SSID) và mật khẩu một cách thủ công. Điều này làm giảm khả năng người lạ vô tình hoặc cố ý tìm thấy mạng của bạn.
- C2. Cách thực hiện: Đăng nhập vào giao diện quản lý router, tìm cài đặt Wi-Fi (Wireless Settings) và tìm tùy chọn “Hide SSID” hoặc “Broadcast SSID” (và bỏ chọn).
D. Bật tường lửa (Firewall) của Router
- D1. Chức năng: Hầu hết các router đều có tường lửa tích hợp để ngăn chặn các truy cập trái phép từ bên ngoài mạng.
- D2. Đảm bảo bật: Kiểm tra trong giao diện quản lý router để đảm bảo tính năng tường lửa (Firewall) đang được bật và cấu hình phù hợp.
E. Vô hiệu hóa WPS (Wi-Fi Protected Setup)
- E1. Lỗ hổng: WPS là tính năng tiện lợi cho phép bạn kết nối thiết bị bằng cách nhấn một nút hoặc nhập mã PIN. Tuy nhiên, tính năng PIN của WPS có một lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng có thể bị khai thác để dò ra mật khẩu Wi-Fi.
- E2. Vô hiệu hóa: Hãy vô hiệu hóa WPS (cả tính năng nút bấm và PIN) trong cài đặt router của bạn.
F. Lọc địa chỉ MAC (MAC Filtering)
- F1. Khái niệm: Mỗi thiết bị kết nối mạng đều có một địa chỉ MAC duy nhất. Tính năng lọc địa chỉ MAC cho phép bạn tạo một danh sách các thiết bị được phép kết nối với mạng của bạn.
- F2. Cách thực hiện:
- Đăng nhập vào router của bạn.
- Tìm phần “MAC Filtering” hoặc “Wireless MAC Filter”.
- Chọn chế độ “Allow” (Chỉ cho phép) và thêm địa chỉ MAC của tất cả các thiết bị hợp pháp của bạn vào danh sách.
- F3. Hạn chế: Mặc dù tăng cường bảo mật, nhưng MAC Filtering không phải là biện pháp chống hack tuyệt đối vì địa chỉ MAC có thể bị giả mạo (spoofing). Tuy nhiên, nó vẫn là một lớp bảo mật bổ sung hữu ích.
G. Cập nhật Firmware Router thường xuyên
- G1. Tầm quan trọng: Nhà sản xuất thường xuyên phát hành các bản cập nhật firmware để vá lỗi bảo mật, cải thiện hiệu suất và thêm tính năng mới.
- G2. Cách thực hiện: Truy cập trang web hỗ trợ của nhà sản xuất router, tìm kiếm kiểu router của bạn và tải xuống bản firmware mới nhất. Làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất để cập nhật.
H. Tắt tính năng truy cập từ xa (Remote Management)
- H1. Nguy cơ: Một số router có tính năng “Remote Management” hoặc “Remote Access” cho phép bạn quản lý router từ xa qua Internet. Nếu tính năng này bị bật và không được bảo vệ đúng cách, hacker có thể lợi dụng để truy cập và kiểm soát router của bạn.
- H2. Vô hiệu hóa: Trừ khi bạn thực sự cần quản lý router từ xa, hãy tắt tính năng này trong cài đặt router.
I. Tạo mạng Wi-Fi khách (Guest Network)
- I1. Mục đích: Hầu hết các router hiện đại cho phép bạn tạo một mạng Wi-Fi riêng biệt dành cho khách. Mạng khách này thường được cách ly khỏi mạng chính của bạn, ngăn không cho khách truy cập vào các thiết bị và dữ liệu nhạy cảm trên mạng nội bộ của bạn.
- I2. Cách thực hiện: Bật tính năng “Guest Network” trong cài đặt router và cung cấp mật khẩu riêng cho khách.
K. Giám sát các thiết bị kết nối mạng
- K1. Kiểm tra thường xuyên: Đăng nhập vào giao diện quản lý router và tìm mục “Connected Devices” (Thiết bị đã kết nối) hoặc “DHCP Client List” để xem danh sách các thiết bị đang sử dụng mạng của bạn.
- K2. Phát hiện thiết bị lạ: Nếu bạn thấy bất kỳ thiết bị lạ nào mà bạn không nhận ra, đó có thể là dấu hiệu của sự xâm nhập. Bạn có thể chặn các thiết bị này thông qua MAC Filtering hoặc thay đổi mật khẩu Wi-Fi ngay lập tức.
- K3. Sử dụng ứng dụng: Có nhiều ứng dụng di động và phần mềm máy tính (ví dụ: Fing, Wireless Network Watcher) giúp bạn quét mạng và hiển thị danh sách các thiết bị đang kết nối.
L. Vị trí đặt Router
- L1. Giảm thiểu rò rỉ tín hiệu: Đặt router ở vị trí trung tâm trong nhà nhưng tránh đặt quá gần cửa sổ hoặc tường ngoài, nơi tín hiệu có thể dễ dàng rò rỉ ra ngoài và bị người khác bắt sóng.
Bằng cách áp dụng các biện pháp bảo mật này, bạn sẽ tăng cường đáng kể an toàn cho mạng Wi-Fi của mình và bảo vệ thông tin cá nhân khỏi những kẻ xâm nhập không mong muốn.