Starlink, với vị thế tiên phong trong internet vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO), đang đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ nhiều phía. Dưới đây là những công nghệ và đối thủ chính có thể cạnh tranh với Starlink trong tương lai:

I. Các đối thủ trực tiếp (dựa trên công nghệ LEO)

Đây là những công ty cũng đang xây dựng các chòm sao vệ tinh LEO tương tự Starlink, nhằm cung cấp internet băng thông rộng toàn cầu:

1. Amazon (Project Kuiper):
   • Tham vọng: Amazon là đối thủ lớn nhất và có tiềm lực tài chính mạnh nhất của Starlink. Project Kuiper đặt mục tiêu triển khai hơn 3.200 vệ tinh LEO để cung cấp internet tốc độ cao, giá cả phải chăng cho các hộ gia đình, doanh nghiệp và chính phủ trên toàn thế giới.
   • Lợi thế cạnh tranh: Tích hợp sâu rộng với hệ sinh thái AWS (Amazon Web Services), có thể cung cấp các giải pháp đám mây và IoT mạnh mẽ. Amazon cũng nhấn mạnh vào việc cung cấp thiết bị đầu cuối giá cả phải chăng (mục tiêu dưới $400 USD).
   • Tình hình hiện tại: Đã phóng các vệ tinh thử nghiệm thành công và dự kiến bắt đầu dịch vụ thương mại vào cuối năm 2025.
2. OneWeb:
   • Tham vọng: OneWeb đã hoàn thành việc triển khai chòm sao vệ tinh giai đoạn 1 với 648 vệ tinh LEO và đang tập trung vào thị trường doanh nghiệp, chính phủ, và các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông (B2B).
   • Lợi thế cạnh tranh: OneWeb tập trung vào việc cung cấp độ tin cậy và đảm bảo chất lượng dịch vụ (SLA) cao, điều này rất quan trọng đối với các khách hàng doanh nghiệp và các ứng dụng quan trọng. Họ cũng có các mối quan hệ đối tác mạnh mẽ với các nhà mạng viễn thông lớn.
   • Khác biệt với Starlink: OneWeb có ít vệ tinh hơn Starlink nhưng ở quỹ đạo cao hơn một chút (~1200 km so với ~550 km của Starlink), giúp giảm số lần chuyển giao tín hiệu giữa các vệ tinh và có thể mang lại độ ổn định cao hơn cho các ứng dụng kinh doanh.
3. Trung Quốc (GuoWang/SpaceSail):
   • Tham vọng: Trung Quốc đang phát triển mạnh mẽ các dự án internet vệ tinh của riêng mình, điển hình là dự án GuoWang (hay còn gọi là National Satellite Internet Project) và SpaceSail (Qianfan). Mục tiêu là triển khai hàng nghìn vệ tinh để cung cấp dịch vụ internet băng thông rộng toàn cầu và đảm bảo an ninh quốc gia.
   • Lợi thế cạnh tranh: Được hậu thuẫn bởi chính phủ, có khả năng huy động nguồn lực lớn và áp dụng các công nghệ tiên tiến của riêng mình. Trung Quốc đã và đang phóng số lượng vệ tinh LEO đáng kể hàng năm.
   • Tình hình hiện tại: Đang tăng tốc triển khai và đã ký kết các thỏa thuận hợp tác với một số quốc gia.
4. Telesat (Canada):
   • Tham vọng: Telesat đang phát triển mạng Lightspeed với khoảng 188 vệ tinh LEO để cung cấp internet băng thông rộng hiệu suất cao cho các thị trường chính phủ, hàng hải, hàng không và doanh nghiệp.
   • Lợi thế cạnh tranh: Có kinh nghiệm lâu năm trong ngành vệ tinh, tập trung vào thị trường doanh nghiệp và các ứng dụng đòi hỏi độ tin cậy cao.

II. Các công nghệ cạnh tranh gián tiếp hoặc bổ trợ

Ngoài các chòm sao vệ tinh LEO khác, Starlink còn phải cạnh tranh hoặc tích hợp với các công nghệ kết nối khác:

1. Mạng 5G và 6G (đặc biệt là 5G NTN – Non-Terrestrial Networks):
   • Xu hướng: Các nhà mạng di động đang tích hợp công nghệ vệ tinh (vệ tinh LEO, MEO, GEO) vào mạng 5G và 6G để mở rộng vùng phủ sóng, đặc biệt cho các khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa, và cho các thiết bị IoT di động.
   • Cạnh tranh/Bổ trợ: 5G NTN có thể cạnh tranh với Starlink trong việc cung cấp kết nối cho điện thoại thông minh và các thiết bị IoT ở những khu vực không có sóng di động mặt đất. Tuy nhiên, Starlink cũng đang thử nghiệm dịch vụ “Direct to Cell” để cạnh tranh trực tiếp trong lĩnh vực này. Trong nhiều trường hợp, internet vệ tinh sẽ là giải pháp bổ trợ cho 5G để lấp đầy “lõm sóng” hoặc cung cấp kết nối cho các trạm phát sóng 5G ở vùng hẻo lánh.
2. Internet vệ tinh địa tĩnh (GEO) truyền thống:
   • Đại diện: Viasat, HughesNet.
   • Khác biệt: Các vệ tinh này hoạt động ở quỹ đạo rất cao (36.000 km) và cung cấp vùng phủ sóng rộng. Tuy nhiên, độ trễ rất cao (khoảng 500-600ms) và tốc độ thường thấp hơn, không phù hợp cho các ứng dụng thời gian thực.
   • Cạnh tranh: Vẫn là lựa chọn cho những khu vực rất xa xôi, nhưng đang dần mất thị phần vào tay các hệ thống LEO do hiệu suất vượt trội của LEO.
3. Công nghệ cáp quang và di động mặt đất:
   • Lợi thế: Đối với các khu vực đông dân cư và có hạ tầng phát triển, internet cáp quang và mạng di động (4G/5G) vẫn là lựa chọn ưu việt về tốc độ, độ ổn định và giá thành.
   • Cạnh tranh: Starlink không nhằm mục tiêu thay thế hoàn toàn các công nghệ này ở khu vực đô thị, mà tập trung vào các “vùng lõm sóng” hoặc các ứng dụng di động đặc thù. Tuy nhiên, nếu giá thành Starlink giảm mạnh và tốc độ tăng lên đáng kể, nó có thể tạo ra áp lực cạnh tranh ở một số khu vực bán đô thị.

Kết luận:

Tương lai của internet vệ tinh sẽ là một cuộc đua khốc liệt, đặc biệt là giữa các nhà cung cấp chòm sao vệ tinh LEO. Starlink đang có lợi thế dẫn đầu về quy mô và số lượng người dùng, nhưng các đối thủ như Amazon (Project Kuiper), OneWeb và các dự án của Trung Quốc đang tăng tốc mạnh mẽ. Ngoài ra, sự phát triển của 5G NTN cũng sẽ tạo ra một sân chơi mới, nơi các nhà cung cấp internet vệ tinh và nhà mạng di động sẽ phải cạnh tranh hoặc hợp tác để cung cấp giải pháp kết nối toàn diện. Người dùng sẽ là người hưởng lợi cuối cùng từ sự cạnh tranh này, với nhiều lựa chọn hơn, giá cả cạnh tranh hơn và tốc độ tốt hơn.