Phản hồi của các chính phủ về dự án Starlink của SpaceX rất đa dạng, từ cấp phép và hợp tác chặt chẽ đến kiểm soát chặt chẽ, thậm chí là cấm đoán. Điều này phản ánh các mối quan tâm về chủ quyền quốc gia, an ninh, cạnh tranh kinh tế và khả năng tiếp cận công nghệ.

Dưới đây là tổng quan về phản hồi của các chính phủ:

1. Các quốc gia chào đón và cấp phép:

Phần lớn các quốc gia nơi Starlink hoạt động đều đã cấp phép cho dịch vụ này. Những quốc gia này thường nhìn nhận Starlink như một công cụ để:

• Thu hẹp khoảng cách số: Cung cấp internet cho các khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, hải đảo nơi hạ tầng truyền thống khó tiếp cận hoặc không kinh tế.
• Giải pháp dự phòng: Đảm bảo kết nối trong các tình huống khẩn cấp, thiên tai, khi hạ tầng mặt đất bị phá hủy.
• Thúc đẩy kinh tế số: Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, giáo dục và y tế phát triển ở những vùng khó khăn.

Ví dụ cụ thể:

• Hoa Kỳ: Là quốc gia quê hương của SpaceX, Hoa Kỳ là thị trường chính và có sự hợp tác sâu rộng với Starlink, bao gồm cả các hợp đồng với chính phủ và quân đội (thông qua Starshield).
• Canada: Là một trong những quốc gia đầu tiên cấp phép cho Starlink.
• Úc, New Zealand: Đã cấp phép và thậm chí hợp tác với Starlink để cung cấp dịch vụ “Direct to Cell”.
• Châu Âu: Nhiều quốc gia Châu Âu đã cấp phép cho Starlink, và dịch vụ này đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột.
• Đông Nam Á:
  • Việt Nam: Mới đây (tháng 3/2025), Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã ban hành Quyết định 659/QĐ-TTg cho phép SpaceX thí điểm cung cấp dịch vụ viễn thông sử dụng công nghệ vệ tinh quỹ đạo thấp (LEO) tại Việt Nam trong 5 năm. Quyết định này yêu cầu SpaceX thành lập pháp nhân tại Việt Nam và lưu lượng truy cập phải đi qua các trạm cổng mặt đất đặt trong nước. Đây là một bước tiến quan trọng cho Starlink tại Việt Nam.
  • Philippines, Malaysia, Indonesia, Đông Timor: Là những quốc gia đầu tiên ở Đông Nam Á đã cấp phép cho Starlink hoạt động thương mại.
• Châu Phi: Nhiều quốc gia như Zimbabwe đã cấp phép cho Starlink, cho thấy tiềm năng lớn của dịch vụ này trong việc kết nối các khu vực khó khăn ở châu lục này.

2. Các quốc gia kiểm soát chặt chẽ hoặc cấm:

Một số quốc gia bày tỏ sự e ngại hoặc cấm Starlink hoạt động, chủ yếu do các lý do sau:

• Chủ quyền và An ninh quốc gia:
  • Kiểm soát thông tin: Nhiều chính phủ lo ngại về khả năng kiểm soát thông tin và dữ liệu người dùng khi lưu lượng truy cập đi qua các vệ tinh và trạm mặt đất ở nước ngoài. Họ yêu cầu các nhà cung cấp internet, bao gồm Starlink, phải tuân thủ luật an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu, bao gồm việc đặt trạm cổng mặt đất và lưu trữ dữ liệu trong nước.
  • Mục đích quân sự: Việc Starlink được sử dụng rộng rãi trong các cuộc xung đột (như ở Ukraine) đã khiến một số quốc gia lo ngại về khả năng dịch vụ này bị lợi dụng hoặc trở thành công cụ của một bên.
• Cạnh tranh kinh tế: Một số quốc gia có các nhà mạng viễn thông quốc doanh hoặc tư nhân mạnh mẽ có thể lo ngại về sự cạnh tranh từ Starlink, đặc biệt là khi Starlink có thể cung cấp dịch vụ ở những khu vực mà các nhà mạng địa phương chưa vươn tới hoặc chưa hiệu quả.
• Mối quan hệ chính trị: Các quốc gia có mối quan hệ căng thẳng với Hoa Kỳ hoặc không muốn phụ thuộc vào công nghệ của Mỹ có thể hạn chế hoặc cấm Starlink.

Ví dụ cụ thể:

• Trung Quốc: Trung Quốc không cấp phép cho Starlink hoạt động, có thể do chính sách kiểm soát internet chặt chẽ (“Vạn lý tường lửa”) và sự phát triển các hệ thống vệ tinh riêng của mình (như G60).
• Nga: Cũng không cho phép Starlink hoạt động. Nga có các mối quan ngại về an ninh và đang phát triển các giải pháp vệ tinh riêng.
• Cuba, Triều Tiên, Iran, Syria: Các quốc gia này cũng nằm trong danh sách không có dịch vụ Starlink, thường do các lệnh trừng phạt hoặc chính sách kiểm soát internet nghiêm ngặt.
• Một số quốc gia ở Châu Phi (ban đầu): Ví dụ như Nam Phi, từng có thời điểm cân nhắc cấm Starlink do thiếu giấy phép phù hợp, nhưng sau đó có thể xem xét ngoại lệ.

Tóm lại:

Phản hồi của các chính phủ về Starlink là một bức tranh phức tạp, phản ánh sự cân bằng giữa nhu cầu về kết nối, tiến bộ công nghệ và các mối quan tâm về chủ quyền, an ninh quốc gia và kinh tế. Trong khi nhiều quốc gia chào đón Starlink như một công cụ quan trọng để thu hẹp khoảng cách số, những quốc gia khác lại đặt ra các rào cản pháp lý hoặc chính trị để kiểm soát hoạt động của dịch vụ này. Xu hướng chung là các quốc gia ngày càng đưa ra các quy định cụ thể về việc Starlink phải tuân thủ luật pháp địa phương, đặc biệt là về việc đặt trạm cổng mặt đất và xử lý dữ liệu.