Robot sinh học (Bio-inspired Robots) là loại robot được thiết kế và chế tạo dựa trên các nguyên tắc, cơ chế và hình thái của sinh vật tự nhiên (động vật, thực vật, côn trùng, v.v.). Mục tiêu của việc này là tận dụng những giải pháp đã được tối ưu hóa qua hàng triệu năm tiến hóa để tạo ra những robot có hiệu suất cao hơn, linh hoạt hơn và có khả năng thích ứng tốt hơn với môi trường.

Đặc điểm nổi bật của Robot Sinh học:

• Mô phỏng hình dáng và cấu trúc: Robot có thể được thiết kế để giống với hình dạng và cấu trúc của các sinh vật cụ thể, ví dụ như robot rắn, robot cá, robot côn trùng bay, robot chân nhện.
• Mô phỏng cơ chế di chuyển: Tái tạo cách di chuyển của sinh vật, ví dụ như bò, trườn, bơi, bay, nhảy, leo trèo.
• Sử dụng vật liệu và cơ chế hoạt động tương tự: Một số robot sinh học tiên tiến còn sử dụng vật liệu mềm, cơ nhân tạo hoặc các hệ thống truyền động tương tự như cơ bắp sinh học.
• Tích hợp cảm biến và hệ thống điều khiển lấy cảm hứng từ sinh học: Mô phỏng cách sinh vật cảm nhận môi trường và đưa ra phản ứng.

Ứng dụng của Robot Sinh học:

Robot sinh học có tiềm năng ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:

• Thám hiểm và giám sát môi trường:
  • Robot cá có thể được sử dụng để khám phá đại dương, giám sát rạn san hô hoặc phát hiện ô nhiễm dưới nước.
  • Robot côn trùng bay nhỏ gọn có thể được dùng để giám sát môi trường trên không, trinh sát hoặc theo dõi động vật hoang dã.
  • Robot rắn có khả năng di chuyển linh hoạt trong không gian hẹp, phù hợp cho việc kiểm tra đường ống hoặc tìm kiếm cứu nạn.
• Y tế:
  • Robot phẫu thuật mềm dẻo lấy cảm hứng từ chuyển động của bạch tuộc có thể thực hiện các ca phẫu thuật xâm lấn tối thiểu phức tạp hơn.
  • Robot siêu nhỏ mô phỏng vi khuẩn có thể được dùng để vận chuyển thuốc đến các tế bào đích trong cơ thể.
  • Các chi giả sinh học được điều khiển bằng tín hiệu thần kinh, mô phỏng cử động tự nhiên của tay hoặc chân.
• Tìm kiếm và cứu nạn:
  • Robot có khả năng bò trườn qua các đống đổ nát, tương tự như côn trùng hoặc động vật nhỏ, có thể tìm kiếm người bị nạn trong các khu vực nguy hiểm.
• Nông nghiệp:
  • Robot ong nhân tạo có thể hỗ trợ thụ phấn cho cây trồng.
  • Robot giám sát cây trồng mô phỏng cách côn trùng di chuyển có thể theo dõi sức khỏe cây trồng trên diện rộng.
• Quân sự và an ninh:
  • Robot trinh sát nhỏ gọn, khó bị phát hiện, mô phỏng các loài động vật nhỏ.
• Công nghiệp:
  • Robot có khả năng bám dính và di chuyển trên các bề mặt phức tạp, tương tự như tắc kè, có thể được sử dụng để kiểm tra và bảo trì các công trình lớn.
• Nghiên cứu khoa học:
  • Robot sinh học là công cụ hữu ích để nghiên cứu về sinh học, cơ chế di chuyển và tương tác của động vật.
• Giáo dục và giải trí:
  • Robot sinh học có thể được sử dụng làm công cụ giáo dục trực quan hoặc các đồ chơi tương tác cao.

Nhìn chung, robot sinh học là một lĩnh vực nghiên cứu và phát triển đầy hứa hẹn, kết hợp sự tinh tế của tự nhiên với sức mạnh của kỹ thuật để tạo ra những cỗ máy thông minh và hiệu quả hơn.