Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, việc chọn mua một chiếc router Wi-Fi phù hợp có thể khiến nhiều người bối rối. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết để bạn có thể đưa ra quyết định thông minh nhất, đảm bảo có được trải nghiệm Internet tốt nhất cho gia đình hoặc văn phòng của mình:

1. Nhu cầu sử dụng và Kích thước không gian

Đây là yếu tố quan trọng nhất quyết định loại router bạn cần.

• Căn hộ nhỏ (dưới 50m²) hoặc nhu cầu cơ bản (lướt web, xem phim HD): Một router Wi-Fi 5 (802.11ac) hoặc thậm chí Wi-Fi 4 (802.11n) với 2-4 ăng-ten là đủ.
• Nhà phố, căn hộ trung bình (50-100m²) hoặc nhu cầu cao hơn (streaming 4K, chơi game online): Ưu tiên router Wi-Fi 5 (802.11ac) hoặc Wi-Fi 6 (802.11ax) với nhiều ăng-ten hơn (4-6 ăng-ten) và các tính năng như MU-MIMO.
• Nhà lớn, nhiều tầng, văn phòng (trên 100m²) hoặc nhiều thiết bị kết nối đồng thời: Hệ thống Wi-Fi Mesh là lựa chọn tối ưu. Nếu chọn router truyền thống, hãy tìm những mẫu cao cấp hỗ trợ Wi-Fi 6/6E, nhiều ăng-ten và công nghệ Beamforming.

2. Tiêu chuẩn Wi-Fi

Các tiêu chuẩn Wi-Fi ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ và hiệu suất:

• Wi-Fi 4 (802.11n): Tốc độ tối đa lý thuyết 300-600 Mbps. Đã lỗi thời, không nên mua trừ khi chỉ có nhu cầu cực kỳ cơ bản và ngân sách hạn hẹp.
• Wi-Fi 5 (802.11ac): Tốc độ tối đa lý thuyết lên đến vài Gbps. Rất phổ biến hiện nay, phù hợp cho hầu hết các nhu cầu gia đình. Hoạt động trên băng tần 5GHz cho tốc độ nhanh hơn.
• Wi-Fi 6 (802.11ax): Tốc độ nhanh hơn, hiệu quả hơn trong môi trường nhiều thiết bị, giảm độ trễ. Tối ưu cho nhà thông minh, chơi game online, VR/AR. Tương thích ngược với Wi-Fi 5 và 4. Rất nên cân nhắc nếu có ngân sách và muốn đầu tư lâu dài.
• Wi-Fi 6E (802.11axe): Mở rộng sang băng tần 6GHz mới, cung cấp thêm băng thông, giảm nhiễu đáng kể. Tốc độ cực nhanh và độ trễ cực thấp. Phù hợp cho những ai có nhu cầu cao nhất và sở hữu các thiết bị hỗ trợ 6E.

3. Băng tần (Single-band, Dual-band, Tri-band)

• Single-band (2.4GHz): Chỉ hoạt động trên băng tần 2.4GHz. Tốc độ chậm nhưng phạm vi phủ sóng rộng hơn, xuyên tường tốt hơn. Thường có trên các router cũ.
• Dual-band (2.4GHz & 5GHz): Phổ biến nhất hiện nay.
  • 2.4GHz: Tốt cho các thiết bị cần phạm vi phủ sóng xa hơn hoặc xuyên tường tốt hơn (như camera an ninh, thiết bị IoT).
  • 5GHz: Cung cấp tốc độ nhanh hơn, ít nhiễu hơn, lý tưởng cho streaming 4K, chơi game, làm việc online. Tuy nhiên, phạm vi phủ sóng hẹp hơn và khả năng xuyên tường kém hơn.
• Tri-band (2.4GHz & hai băng tần 5GHz hoặc một 5GHz & một 6GHz): Có ba băng tần riêng biệt. Thường có trên các router cao cấp hoặc hệ thống Mesh. Một băng tần thứ ba thường được dùng làm “backhaul” (kết nối riêng giữa các node trong hệ thống Mesh) để đảm bảo tốc độ tối ưu, hoặc dùng để phân bổ tải cho nhiều thiết bị hơn. Rất lý tưởng cho môi trường có rất nhiều thiết bị kết nối.

4. Cổng Ethernet (LAN/WAN)

• Cổng WAN (Wide Area Network): Dùng để kết nối với modem từ nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP).
• Cổng LAN (Local Area Network): Dùng để kết nối có dây với các thiết bị như máy tính để bàn, TV thông minh, máy chơi game… để đảm bảo tốc độ và độ ổn định cao nhất.
• Tốc độ cổng:
  • 10/100 Mbps (Fast Ethernet): Đã lỗi thời, chỉ phù hợp với gói mạng dưới 100 Mbps.
  • 10/100/1000 Mbps (Gigabit Ethernet): Chuẩn phổ biến hiện nay, phù hợp cho các gói mạng từ 100 Mbps đến 1 Gbps.
  • 2.5G/5G/10G Ethernet: Có trên các router cao cấp, phù hợp cho các gói mạng tốc độ cực cao hoặc kết nối NAS (ổ cứng mạng) tốc độ cao.

5. Số lượng và loại ăng-ten

• Ăng-ten ngoài: Cung cấp khả năng phủ sóng tốt hơn và thường có thể điều chỉnh hướng để tối ưu tín hiệu. Số lượng ăng-ten nhiều thường giúp cải thiện hiệu suất.
• Ăng-ten ngầm: Thiết kế gọn gàng, nhưng đôi khi hiệu suất có thể kém hơn ăng-ten ngoài có cùng thông số kỹ thuật.
• Công nghệ Beamforming: Giúp router tập trung tín hiệu Wi-Fi trực tiếp đến thiết bị của bạn thay vì phát sóng theo mọi hướng, cải thiện đáng kể tốc độ và phạm vi.

6. Các tính năng nâng cao

• MU-MIMO (Multi-User, Multiple-Input, Multiple-Output): Cho phép router giao tiếp với nhiều thiết bị cùng lúc thay vì lần lượt, cải thiện hiệu suất khi có nhiều thiết bị kết nối.
• OFDMA (Orthogonal Frequency-Division Multiple Access): Đặc trưng của Wi-Fi 6, cho phép truyền dữ liệu đến nhiều thiết bị trong một lần truyền, tăng hiệu quả sử dụng băng thông và giảm độ trễ.
• Quality of Service (QoS): Cho phép bạn ưu tiên băng thông cho các ứng dụng hoặc thiết bị cụ thể (ví dụ: ưu tiên chơi game hoặc gọi video call).
• Guest Network (Mạng khách): Tạo một mạng Wi-Fi riêng biệt cho khách truy cập, giữ an toàn cho mạng chính của bạn.
• USB Port: Cho phép bạn kết nối ổ cứng ngoài để chia sẻ dữ liệu qua mạng (NAS cơ bản) hoặc kết nối máy in.
• Phần mềm/Ứng dụng điều khiển: Giúp cài đặt, quản lý và theo dõi mạng dễ dàng hơn qua điện thoại thông minh.
• Tính năng bảo mật: Tường lửa, mã hóa WPA3 (tiêu chuẩn bảo mật mới nhất), kiểm soát trẻ em (Parental Controls).
• VPN Server/Client: Cho phép bạn thiết lập kết nối VPN trực tiếp trên router.

7. Ngân sách

Router Wi-Fi có nhiều mức giá khác nhau, từ vài trăm nghìn đồng đến vài triệu đồng.

• Giá rẻ (dưới 1 triệu đồng): Phù hợp cho nhu cầu cơ bản, căn hộ nhỏ. Thường là Wi-Fi 5, dual-band.
• Tầm trung (1 – 3 triệu đồng): Lựa chọn tốt cho hầu hết gia đình. Có thể có Wi-Fi 6, MU-MIMO, nhiều ăng-ten.
• Cao cấp (trên 3 triệu đồng): Dành cho game thủ, nhà lớn, văn phòng, hoặc những ai muốn trải nghiệm tốt nhất với Wi-Fi 6/6E, tri-band, nhiều tính năng nâng cao.

8. Thương hiệu uy tín

Một số thương hiệu router được đánh giá cao trên thị trường:

• TP-Link: Đa dạng sản phẩm từ phổ thông đến cao cấp, giá cả phải chăng, dễ sử dụng.
• ASUS: Nổi tiếng với router gaming (ROG series), hiệu suất mạnh mẽ, nhiều tính năng.
• Netgear: Sản phẩm chất lượng cao, hiệu suất ổn định, đặc biệt dòng Nighthawk.
• D-Link: Phổ biến, nhiều lựa chọn cho người dùng phổ thông.
• Linksys: Thiết kế đẹp, dễ sử dụng, hiệu suất tốt.
• Xiaomi/Mercusys: Các lựa chọn kinh tế hơn nhưng vẫn đáp ứng tốt nhu cầu cơ bản.

Lời khuyên cuối cùng:

• Đọc đánh giá: Tìm kiếm các bài đánh giá từ người dùng và chuyên gia trước khi mua.
• Kiểm tra khả năng tương thích: Đảm bảo router bạn chọn tương thích với modem và các thiết bị hiện có của bạn.
• Mua dư công suất một chút: Để có thể đáp ứng nhu cầu sử dụng trong tương lai khi số lượng thiết bị và yêu cầu tốc độ tăng lên.

Bằng cách xem xét kỹ lưỡng các yếu tố trên, bạn sẽ có thể chọn được chiếc router Wi-Fi phù hợp nhất với nhu cầu và ngân sách của mình, mang lại trải nghiệm Internet mượt mà và ổn định.