Mô hình OSI (viết đầy đủ là Open Systems Interconnection Reference Model) – là một mô hình bao gồm 7 lớp , được sử dụng để mô tả cách thức các hệ thống máy tính giao tiếp với nhau qua mạng. Nó được phát triển bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) vào năm 1984 và là một tiêu chuẩn tham khảo quan trọng trong lĩnh vực mạng máy tính bên cạnh Mô hình 4 lớp TCP/IP. Chúng ta hãy cùng Hola Group tìm hiểu nhé
Hola Group xin giới thiệu chi tiết 7 lớp của mô hình OSI (từ trên xuống dưới):
- Tầng ứng dụng (Application Layer): Cung cấp giao diện cho người dùng và các ứng dụng mạng để truy cập các dịch vụ mạng (ví dụ: duyệt web, email, truyền tệp). Các giao thức phổ biến ở tầng này bao gồm HTTP, FTP, SMTP, DNS.
- Tầng trình bày (Presentation Layer): Đảm bảo rằng thông tin được gửi từ tầng ứng dụng của một hệ thống có thể đọc được bởi tầng ứng dụng của một hệ thống khác. Tầng này xử lý các vấn đề như định dạng dữ liệu, mã hóa, và nén dữ liệu. Các giao thức phổ biến bao gồm SSL/TLS, ASCII, JPEG.
- Tầng phiên (Session Layer): Thiết lập, duy trì và kết thúc các phiên giao tiếp giữa các ứng dụng. Nó quản lý việc đồng bộ hóa và phục hồi dữ liệu trong quá trình truyền. Các giao thức phổ biến bao gồm NetBIOS, SAP.
- Tầng vận chuyển (Transport Layer): Cung cấp dịch vụ truyền dữ liệu đầu cuối tin cậy (có kiểm soát lỗi và luồng) hoặc không tin cậy (nhanh chóng nhưng không đảm bảo) giữa các ứng dụng. Các giao thức chính ở tầng này là TCP (Transmission Control Protocol) và UDP (User Datagram Protocol).
- Tầng mạng (Network Layer): Chịu trách nhiệm định tuyến các gói dữ liệu từ nguồn đến đích qua một hoặc nhiều mạng. Nó quản lý địa chỉ logic (địa chỉ IP) và chọn đường đi tốt nhất cho dữ liệu. Giao thức chính ở tầng này là IP (Internet Protocol). Các giao thức định tuyến như OSPF và BGP cũng hoạt động ở tầng này.
- Tầng liên kết dữ liệu (Data Link Layer): Cung cấp việc truyền dữ liệu tin cậy giữa hai thiết bị kết nối trực tiếp trong cùng một mạng vật lý. Nó đóng gói dữ liệu thành các khung (frames) và quản lý địa chỉ vật lý (địa chỉ MAC). Ethernet và Wi-Fi là các công nghệ hoạt động ở tầng này. Tầng này thường được chia thành hai lớp con:
- Lớp điều khiển liên kết logic (Logical Link Control – LLC): Quản lý giao tiếp giữa các tầng trên và tầng MAC.
- Lớp điều khiển truy cập môi trường (Media Access Control – MAC): Quản lý việc truy cập vào môi trường truyền dẫn vật lý.
- Tầng vật lý (Physical Layer): Định nghĩa các đặc tính vật lý và điện của môi trường truyền dẫn (ví dụ: cáp, sóng radio). Nó truyền các bit dữ liệu thô (0 và 1) qua kênh truyền. Các tiêu chuẩn như Ethernet (chuẩn vật lý), cáp quang, và các đặc tả về tần số radio thuộc về tầng này.
Ưu điểm của mô hình OSI như Hola Group chia sẽ như sau:
- Chuẩn hóa: Cung cấp một khung tham chiếu chung cho việc thiết kế, phát triển và hiểu các hệ thống mạng.
- Tính mô đun: Mỗi lớp hoạt động độc lập, cho phép thay đổi và phát triển các công nghệ ở một lớp mà không ảnh hưởng đến các lớp khác.
- Dễ dàng khắc phục sự cố: Khi có sự cố mạng, mô hình OSI giúp xác định lớp nào có thể gây ra vấn đề, từ đó thu hẹp phạm vi tìm kiếm và sửa chữa.
- Khả năng tương tác: Thúc đẩy khả năng tương tác giữa các thiết bị và phần mềm mạng từ các nhà cung cấp khác nhau.
- Dễ học và hiểu: Chia quá trình giao tiếp phức tạp thành các bước nhỏ hơn, dễ quản lý và nắm bắt.
Mặc dù mô hình OSI rất hữu ích cho việc học tập và tham khảo, mô hình TCP/IP (với 4 hoặc 5 lớp) lại được sử dụng rộng rãi hơn trong thực tế triển khai internet và các mạng hiện đại. Tuy nhiên, sự hiểu biết về mô hình OSI vẫn rất quan trọng để nắm vững các khái niệm cơ bản của mạng máy tính.
Liên hệ để biết thêm thông tin từ Hola Group: 0973157932