Camera an ninh là công cụ tuyệt vời để bảo vệ tài sản và mang lại sự an tâm, nhưng nếu không được bảo mật đúng cách, chúng có thể trở thành mục tiêu dễ dàng cho tin tặc. Việc camera bị hack không chỉ đe dọa quyền riêng tư mà còn có thể khiến dữ liệu của bạn bị lợi dụng. Hãy áp dụng ngay những mẹo dưới đây để bảo vệ hệ thống giám sát của bạn một cách hiệu quả nhất.

I. Thay đổi mật khẩu mặc định ngay lập tức và tạo mật khẩu mạnh

Đây là bước quan trọng nhất và thường bị bỏ qua. Nhiều người dùng không thay đổi mật khẩu mặc định của nhà sản xuất (thường là “admin”, “123456” hoặc để trống). Tin tặc có thể dễ dàng tìm thấy danh sách các mật khẩu mặc định này trên mạng và truy cập vào thiết bị của bạn.

• Đổi mật khẩu ngay: Ngay sau khi lắp đặt camera, hãy thay đổi mật khẩu cho camera, đầu ghi (DVR/NVR) và tài khoản truy cập ứng dụng/cloud của hãng.
• Tạo mật khẩu mạnh:
  • Sử dụng mật khẩu dài, tối thiểu 12-16 ký tự.
  • Kết hợp chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt (ví dụ: My@C@mSecur3!2025).
  • Không sử dụng thông tin cá nhân dễ đoán (tên, ngày sinh, số điện thoại).
  • Không dùng chung mật khẩu với bất kỳ tài khoản trực tuyến nào khác của bạn.
• Đổi mật khẩu định kỳ: Thay đổi mật khẩu camera và Wi-Fi ít nhất 3-6 tháng một lần.

II. Luôn cập nhật Firmware và phần mềm

Các nhà sản xuất thường xuyên phát hành các bản cập nhật firmware (phần mềm điều khiển camera/đầu ghi) để vá các lỗ hổng bảo mật đã được phát hiện và cải thiện hiệu suất.

• Bật tự động cập nhật: Nếu camera hoặc đầu ghi của bạn có tính năng tự động cập nhật firmware, hãy bật nó lên.
• Kiểm tra và cập nhật thủ công: Thường xuyên truy cập trang web hỗ trợ của nhà sản xuất để kiểm tra và tải về phiên bản firmware mới nhất. Làm theo hướng dẫn cẩn thận để cập nhật.
• Cập nhật ứng dụng: Đảm bảo ứng dụng xem camera trên điện thoại hoặc máy tính của bạn luôn được cập nhật lên phiên bản mới nhất từ các kho ứng dụng chính thức (App Store, Google Play).

III. Bảo mật mạng Wi-Fi và Router của bạn

Hệ thống camera thường kết nối qua mạng Wi-Fi hoặc mạng LAN của bạn. Nếu mạng của bạn không an toàn, camera cũng sẽ gặp rủi ro.

• Sử dụng chuẩn mã hóa mạnh (WPA2/WPA3): Đảm bảo mạng Wi-Fi của bạn đang sử dụng chuẩn bảo mật WPA2 hoặc WPA3. Tránh xa WEP, WPA vì chúng rất dễ bị bẻ khóa.
• Đổi mật khẩu Router: Mật khẩu truy cập vào trang quản lý router của bạn cũng cần được đổi từ mặc định sang mật khẩu mạnh.
• Tắt tính năng UPnP (Universal Plug and Play): Mặc dù tiện lợi, UPnP có thể tự động mở các cổng trên router, tạo ra lỗ hổng bảo mật. Tắt tính năng này nếu bạn không thực sự hiểu rõ cách cấu hình.
• Tắt tính năng WPS (Wi-Fi Protected Setup): WPS giúp kết nối nhanh nhưng có lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng. Hãy tắt nó.
• Ẩn tên mạng (SSID Broadcast): Tùy chọn này giúp mạng Wi-Fi của bạn không hiển thị công khai, tuy không phải là biện pháp bảo mật tuyệt đối nhưng tăng thêm một lớp khó khăn cho kẻ tấn công.
• Sử dụng mạng khách (Guest Network) cho thiết bị không tin cậy: Nếu bạn có các thiết bị IoT khác (nhà thông minh, camera không rõ nguồn gốc) hoặc cần khách truy cập Wi-Fi, hãy tách chúng ra một mạng riêng biệt để chúng không thể truy cập vào mạng chính của bạn nơi có camera và các thiết bị quan trọng khác.

IV. Hạn chế mở Port Forwarding và sử dụng các giải pháp an toàn

Việc mở cổng (port forwarding) trên router để xem camera từ xa là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất khiến camera bị hack nếu không được cấu hình đúng.

• Ưu tiên dùng P2P (Peer-to-Peer) hoặc Cloud của hãng: Hầu hết các camera hiện đại đều có tính năng P2P hoặc Cloud. Các dịch vụ này thường mã hóa dữ liệu và cung cấp kênh kết nối an toàn mà không cần bạn phải mở cổng trên router. Đây là cách xem từ xa được khuyến nghị.
• Sử dụng VPN (Virtual Private Network): Nếu bạn muốn truy cập camera từ xa một cách cực kỳ an toàn, hãy thiết lập một máy chủ VPN trên router (nếu router hỗ trợ) hoặc một thiết bị riêng. Khi kết nối qua VPN, mọi dữ liệu đều được mã hóa trong một “đường hầm” riêng tư.
• Tránh dùng DMZ (Demilitarized Zone): Tuyệt đối không đặt camera hoặc đầu ghi vào vùng DMZ của router, vì điều này sẽ đưa thiết bị của bạn ra internet hoàn toàn mà không có bất kỳ lớp bảo vệ nào từ tường lửa router.
• Nếu bắt buộc mở cổng: Nếu không còn lựa chọn nào khác và bạn phải mở Port Forwarding, hãy:
  • Chỉ mở các cổng cần thiết và duy nhất cho camera/đầu ghi.
  • Sử dụng số cổng không chuẩn (ví dụ: thay vì dùng cổng 80, 443, hãy dùng các cổng ít phổ biến hơn như 8080, 8000, 8001…).
  • Chỉ cho phép truy cập từ các địa chỉ IP cụ thể (nếu có thể).

V. Kiểm soát quyền truy cập và chia sẻ dữ liệu

• Hạn chế người dùng: Chỉ những người thật sự cần thiết mới được cấp quyền truy cập vào hệ thống camera của bạn.
• Không chia sẻ tài khoản/mật khẩu: Tuyệt đối không chia sẻ thông tin đăng nhập camera với người khác hoặc trên các nền tảng công cộng.
• Kích hoạt xác thực hai yếu tố (2FA): Nếu ứng dụng hoặc tài khoản quản lý camera của bạn hỗ trợ, hãy bật 2FA. Điều này yêu cầu một mã xác minh bổ sung (từ điện thoại hoặc email) sau khi nhập mật khẩu, tăng cường bảo mật đáng kể.
• Kiểm tra lịch sử đăng nhập: Thường xuyên kiểm tra danh sách các thiết bị đã đăng nhập vào tài khoản camera của bạn trong ứng dụng để phát hiện hoạt động bất thường.

VI. Chọn mua camera từ thương hiệu uy tín và bảo trì định kỳ

• Thương hiệu có tiếng: Ưu tiên các hãng camera có tên tuổi, có cam kết về bảo mật, thường xuyên cung cấp các bản cập nhật firmware và có chính sách hỗ trợ tốt (ví dụ: Hikvision, Dahua, EZVIZ, IMOU, TP-Link, Google Nest, Arlo, Reolink).
• Tránh sản phẩm giá rẻ, không rõ nguồn gốc: Những camera này thường có lỗ hổng bảo mật nghiêm trọng, không được hỗ trợ cập nhật và có thể chứa phần mềm gián điệp.
• Bảo trì hệ thống: Thường xuyên kiểm tra tình trạng hoạt động của camera, vệ sinh ống kính, kiểm tra dây cáp và kết nối để đảm bảo hệ thống luôn ổn định và an toàn.

Việc bảo mật camera an ninh không phải là một hành động một lần mà là một quá trình liên tục. Bằng cách chủ động áp dụng các mẹo trên, bạn sẽ giảm thiểu đáng kể nguy cơ bị tấn công, bảo vệ quyền riêng tư của mình và đảm bảo hệ thống giám sát hoạt động hiệu quả.